audio

    TechWomen dasturida O‘zbekiston jamoasi g‘alaba qozondi!

    TechWomen dasturi — bu STEM (ilm-fan, texnologiya, muhandislik, matematika) sohasida qizlar va ayollar uchun professional almashuv dasturi bo'lib, unda ishtirokchilar 5 hafta davomida Amerika kompaniyalarida tajriba orttiradi va o'z mamlakatlari uchun ijtimoiy loyiha ustida ishlaydilar.

    9 yillik ishtirok davomida O‘zbekiston jamoasi ilk marotaba g‘alaba qozondi va o‘z loyihasini rivojlantirishda davom etadi. Loyiha “Bolajonim” deb nomlanadi va u ota-onalarning autizm spektri buzilishi to‘g‘risida xabardorligini oshirishga qaratilgan.

    O‘zbekistonda autizm spektri buzilishining erta diagnoz qilinishi past xabardorlik, mutaxassislar yetishmovchiligi va ijtimoiy stigma tufayli muammolarga duch kelmoqda. Bu esa ko‘pincha 5 yoshdan keyin kech aniqlanishga olib keladi, bu esa davolanish imkoniyatlarini cheklaydi. Natijada, autizmga ega bolalar rivojlanish kechikishlarini boshdan kechirishadi, bu esa ularning jamiyatga integratsiyasini va mehnat faoliyatini qiyinlashtiradi.

    AQSh ma’lumotlariga ko‘ra, har 36-bola autizm xavfiga duch keladi (Markaziy Osiyo uchun ma’lumotlar mavjud emas). Erta diagnoz 66,67% ga muvaffaqiyatli jamiyatga integratsiya qilish imkoniyatlarini oshiradi. O‘zbekistonda vaziyat sog‘liqni saqlash infratuzilmasining cheklanganligi, ayniqsa qishloq joylarda, va autizm diagnostikasi bo‘yicha mutaxassislar yetishmovchiligi bilan murakkablashmoqda. Ko‘plab ota-onalar stigma sababli yordam so‘ramaydi.

    “Bolajonim” loyihasi ota-onalarga Telegram orqali o’zbek tilida M-CHAT-R/F metodi yordamida skrining o‘tkazishni taklif qiladi. Oddiy test autizm xavfini aniqlashga va keyingi qadamlarni taklif qilishga yordam beradi. Loyihaning asosiy qiyinligi — uzoq hududlarga yetib borishdir. 

    Loyiha 400 bolaga xizmat ko‘rsatadigan xususiy klinikada pilot loyihadan boshlanadi va keyinchalik 5 ta davlat klinikasiga kengaytiriladi, so‘ngra milliy darajada joriy etiladi. 2026-yilga qadar telemeditsina va pullik maslahatlar bilan to‘liq ilova ishga tushirilishi rejalashtirilgan.

    Bolajonim jamoasi quyidagi iqtidorli xotin-qizlardan tashkil topgan:

    Natalya Ni – Loyiha menejeri
    Dinara Rustami – Ekologiya bo‘yicha maslahatchi / Loyiha koordinatori
    Shohista Ergasheva – Texnik mahsulot menejeri
    Ra’no Sidiqova – Hamkorlik bo‘yicha menejer
    Dilbar Umarova – Loyiha menejeri

    Ushbu g‘alaba Bolajonim loyihasi orqali O‘zbekistondagi ko‘plab oilalar hayotida ijobiy o‘zgarishlar keltirishi va yangi imkoniyatlarni taqdim etishi kutilmoqda.


    • view_icon 449
    : 2024-11-01 15:42:43